Reinhilde Decleir eert haar Fratelli in nieuwe voorstelling “Ik kan alles denken wat ik wil”
“Het stuk is een groot loflied voor arme mensen”
In deze tijden van crisis, waarin veel mensen het moeilijk hebben om de eindjes aan elkaar te knopen, engageert Reinhilde Decleir zich om dit op haar manier aan de mensen mee te geven. De actrice staat op zaterdag 18 april met haar gezelschap Tutti Fratelli in het CC Deurne. Een voorstelling die ze speciaal maakte voor het sociaal-artistieke Enterfestival. Wij peilden als opener dan ook naar wat sociaal-artistiek oproept bij Decleir.
Ik denk dat wij een erg goed voorbeeld zijn van dat sociaal-artistieke. Tutti Fratelli is een werkplaats voor mensen die in armoede leven, er zijn hier veel mensen die al generaties lang in armoede leven. Er zijn bij ons ook veel nieuwkomers die gevlucht zijn uit hun land omdat ze daar geen toekomst meer zagen. Ze komen naar België om een beter leven te hebben maar krijgen ook hier te kampen met vele problemen. Veel van deze mensen zijn echt hun zelfwaarde kwijt en ik wil hen samenbrengen zodat ze beseffen dat ze niet alleen op de wereld zijn. Samen een pint gaan drinken of een hapje eten ook al heb je niet veel geld is echt wel enorm belangrijk. Daarnaast proberen we de mensen natuurlijk ook te laten samenwerken op een kunstzinnige manier. Wij brengen theater, plastische kunst, dans en beweging. Al deze kunstvormen zijn een middel om de Fratelli hun zelfwaarde terug te laten vinden.
Je vermeldde het daarjuist al, je noemt je spelers “de Fratelli”. Hoe ben je op die naam Tutti Fratelli (“Allemaal broeders”) gekomen ?
In het begin was ik aan het zoeken in het Nederlands maar dat kreeg meteen een erg katholieke bijklank. Per toeval keek ik enkele dagen later naar een film van Visconti over twee Italiaanse broers. Op een bepaald moment zegt een van de broers “ Siamo tutti fratelli”, … wij zijn allemaal broeders. Het zegt heel goed hoe wij omgaan met elkaar en het klinkt gewoon erg mooi in het Italiaans.
Het stuk voor het ENTER festival heet “Ik kan alles denken wat ik wil”, waarover gaat het ?
Toen ik de opdracht kreeg om dit stuk te schrijven had ik wat tekstjes gelezen van Toon Tellegen en dacht om daar iets mee te doen. Vandaar ook de titel “ik kan alles denken wat ik wil”. De titel sloeg voor mij ook een beetje op “die gedanken sind frei”, de gedachten zijn vrij. Ik had dus al allemaal uitspraken over het onderwerp verzameld in een boekje maar ben er toch op teruggekomen. Ik had om eerlijk te zijn zelfs graag de titel veranderd, maar dat lukte niet meer.
Vanwaar die plotse ommezwaai?
Omdat ik vind dat de titel wat licht weegt tegenover de teksten die ik uiteindelijk gekozen heb. Het is een echt manifest geworden. Een loflied voor arme mensen en ik had het stuk achteraf bekeken misschien ook beter die naam meegegeven. Een manifest dat volledig draait rond armoede. In het eerste deel zitten teksten en liederen over armoede zoals we die hier kennen. Daarna gaat het over oorlog, want uit oorlog veroorzaakt ontzettend veel armoede. Uiteraard niet voor de politieke leiders die vanuit hun ivoren toren de oorlog leiden. Maar wel de mensen die midden in een allesverwoestende oorlog zitten. Denk maar aan mensen in Syrië waar bewoners van de ene dag op de andere uit hun huizen worden gezet. Ik wil de mensen tijdens de voorstelling laten stilstaan bij het feit dat het daar nog veel erger is dan de armoede die we hier kennen. Want hier in België wordt er eigenlijk nog wel veel gedaan voor armen. Ik las bijvoorbeeld in de krant dat ze aan het proberen zijn om een doktersbezoek gratis te houden. Desalniettemin zijn hier toch ook nog veel mensen die het niet makkelijk hebben en kampen met armoede. Mensen die theatervoorstellingen niet kunnen betalen of zelfs de tram op het einde van de maand niet kunnen betalen.
Veel van de spelers van Tutti Fratelli komen uit de lagere sociale klassen, mogen we stellen dat het stuk voor een groot deel over de deelnemers zelf gaat?
Ja zeker, maar zoals ik al zei moeten we ook verder durven kijken dan ons kleine landje, en stilstaan bij de armoede die oorlog met zich meebrengt. Maar verder zitten er ook liefdesliederen in, want zelfs al zit je in armoede of in oorlog, de liefde overwint altijd alles. En op het einde is er nog een blok “Imagine”, naar de wereldhit van John Lennon. Dan vraag ik eigenlijk aan de mensen om zich een betere wereld in te beelden. In dat deel zit ook een lied van Nina Simone die zich probeert in te beelden wat het is om vrij te zijn. Om dan uiteindelijk te eindigen bij “wij zullen doorgaan” van Ramses Schaffy.
Er zitten ook stukken van Hugo Claus in, maar jij hebt het allemaal samengebracht?
Ja klopt, ik heb het totaalplaatje geschreven, hetgeen ik meestal doe. Ik verzamelde samen met Frans, een van onze deelnemers, een hele hoop teksten over armoede, en maakte de voorstelling tot wat ze nu is.
Is deze voorstelling speciaal voor het ENTER festival, of gaat de voorstelling erna door?
Ik vermoed dat we sowieso wel veel fragmenten uit het stuk opnieuw zullen spelen voor allerlei evenementen. Want de laatste tijd worden we daar enorm veel voor gevraagd. Het gaat de laatste maanden echt wel enorm hard en ik merk dat mijn spelers toch wel erg moe zijn. Logisch ook want ik leg de lat erg hoog, ik vind dat je kritisch moet zijn als je theater maakt. Voorlopig houden we het dus op een eenmalig groot optreden. Maar moesten er toch mensen komen kijken die denken dat ons stuk perfect is voor hun theater kunnen we natuurlijk altijd wel eens overleggen wat er mogelijk is.
Als afsluiter, naar welke Enterevenementen kijk jij uit ?
Ik wil echt zoveel mogelijk zien. Slam’t Stad, het rapproject, daar wil ik bijvoorbeeld al zeker naartoe. De finale in de Bourla staat met rood aangeduid in mijn agenda. Verder kijk ik ook uit naar de Unie der Zorgelozen uit Kortrijk. Zij gaan een repertoirestuk speciaal voor het Enterfestival bewerken. Ik ken veel van de spelers en kijk er naar uit om ze hier in mijn figuurlijke achtertuin aan het werk te zien. Tot slot kijk ik ook uit naar De Karavaan, een muziekoptreden van Roma-artiesten van over het hele land. En voor de rest wil ik gewoon dag per dag bekijken wat er te doen is en op mijn fietske springen naar de evenementen. Nu nog hopen dat het mooi weer blijft en dan is het ongetwijfeld een fantastisch festival !